Bergsonizm Göçen Sermaye Dervişliği
Kitap ilk kez Sosyal İnsan Yayınlarınca, 2008’de yayınlanır. Kıvılcımlı’nın ölümünden sonra yayınlanmış, eski Türkçeden çevirisi yapılmıştır. Kitabın adı ve alt başlıkları Kıvılcımlı tarafından Türkçe yazılmış, orijinalinde şöyledir: “Bergsonizm Göçen Sermaye Dervişliği Modern bir metafiziğe diyalektik materyalizmin tatbiki etrafında kalem denemesi” Kitabın yazıldığı yıl 1936 ( Kıvılcımlı kitabın sonunda 6 Eylül 1936 tarihini düşmüştür.)
Kitabın orijinal metinleri IISH-USTE’de bulunmaktadır. Metinler hakkında, Fuat Fegan,  Dr.H.Kıvılcımlı Yurdışı Katalogu, s.28, Aralık 1977 s.43’de şunları yazmış:
“ “Bergsonizm”: üzerinde “bergsonizm” yazılı bir zarf içerisinde bulunan kara kaplı bir defterde 95 sayfa kadar eski yazı bir metin.”
Ayrıca, HK Arşiv, s.8’de şöyle yazar: Bergsonizm- Siyah kaplı defter
Kitap kaleme alınışından yıllar yıllar sonra ( 70 yıldan fazla) yeni yazıya-türkçeye aktarılarak yayınlanabilmiş. Kıvılcımlı, bu eserinde, 1859-1941 yılları arasında yaşamış Henri Bergson adlı Fransız filozofun adıyla anılan Bergsonizmi yani “ batıda yıkılan, çürümüş Fransız kapitalizmi” nin yarattığı Göçen Sermaye, yıkılan çürüyen sermaye dervişliği Bergsonizmi irdeler, inceler ve deyim yerindeyse ipliğini pazara döker. Kıvılcımlı’nın, Felsefe konusunda da daha 1930’lu yıllarda ne kadar yetkin olduğunun da bir kanıtıdır bu eser.
“ Bergson taraftarlığının Türkiye’ye girişi, cihanda doğuşundan daha az enteresan değildir.
Türkiye’ye Bergsonizm, mütareke yıllarında “eski darülfünun” [üniversite] salonlarından geçerek girdi. Hem de, biraz galip İtilaf donanmasının boğazlardan İstanbul’a girişi gibi, galip emperyalist Fransa’nın kültürü sıfatıyla girdi. Fakat geldiği yer gibi, girdiği yer de normal değildi. Batıda, yıkılan, çökmüş Fransız kapitalizmi Bergsonizm’i yaratmıştı. Doğuda, çöken ve teslim olan Osmanlı İmparatorluğu, adeta doğal bir ilgi ile emperyalizmin bu ölüm felsefesine kucak açıyordu.”

Kitabın alt başlıklarını şöyle sıralanır: Ontoloji ve Süre, Gnozeoloji: Sezgi Konusu ve Metot, Madde ve Ruh Yerine His ve Hafıza, illiyet gaiyyet Yerine Hayat Hamlesi, Determinizm Indeterminizm…

KAYNAKÇA:
1- Fuat Fegan, Dr. H.Kıvılcımlı Arşivi, Yurtdışı Katalogu, Aralık 1977, s.43
2- Dr.Hikmet Kıvılcımlı, Bergsonizm Köksüz Digital Yayın-Internet
3- Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü-USTE (International Institute of Social History-IISH, Kıvılcımlı arşivi (Hikmet Kıvılcımlı Papers) Amsterdam, Hollanda
https://search.socialhistory.org/Record/ARCH00723Bergsonizm